بشر بدهکار طبیعت شد

از روز چهارشنبه دوم اگوست، بشر تمام منابع طبیعی را که سیاره زمین می تواند در یک سال تولید کند، مصرف کرد.

از چهارشنبه دوم اگوست، بشر بدهکار زمین شد. در واقع فقط در هفت ماه بشر اعتبار یک ساله منابع طبیعی خود را مصرف کرد. تا پایان سال ۲۰۱۷، برای ادامه فعالیت های خود اعم از خوراک، نوشیدن، برای گرم کردن خود، خنک کردن خود از بیش از ظرفیت اکوسیستم برداشت می کند و ظرفیت ترمیم اکوسیستم را به خطر می اندازد.

این روز که روز گذر از زمین نامیده میشود، هرساله توسط شبکه جهانی ردپا، موسسه تحقیقاتی بین المللی در اوکلند کالیفرنیا محاسبه میشود. با بیش از  ۱۵هزار اطلاعات سازمان ملل متحد، مقایسه اثرات محیط زیستی بشر، اندازه گیری استفاده از منابع طبیعی زمین و ظرفیت زیستی سیاره  این موسسه اعلام کرد که با توجه به محاسبات خود، مصرف بشر ۷۰% بیشتر از منابع موجود زمین است و بعبارت دیگر انسان معادل ۱٫۷ به سیاره زمین برای رفع نیازهای خود احتیاج دارد.

ما این بدهی را از طریق قطع درختان با نرخی بالاتر از رشد آنها ، با بهره برداری بیشتر از ماهیان دریاها که فرصت تولید مثل پیدا نمی کنند، با اضافه کردن کربن بیشتر در اتمسفر که جنگل ها و اقیانوس ها نمی توانند آن را جذب کنند، بوجود می آوریم. عواقب این مصرف بیش از حد در حال حاضر کاملا مشهود است: جنگل زدایی، کاهش تنوع زیستی، کمبود آب، اسیدی شدن اقیانوس ها، فرسایش خاک، انباشت زباله و یا حتی افزایش غلظت دی اکسید کربن در جو بر کل جهان تاثیر می گذارد.

 

روز عبور از زمین
روز عبور از زمین (میزان پیشی گرفتن مصرف منابع طبیعی از تولید آن در یک سال) از سال ۱۹۶۹ تا کنون متوقف نشده است.

از سال  ۱۹۶۱با یک چهارم مصرف مازاد منابع طبیعی تولیدی زمین مواجه شدیم، تا سال ۱۹۷۰ این روز هر سال زودتر اتفاق می افتاد. روز عبور زمین در سال ۱۹۸۵ برابر با ۵ نوامبر، سال ۱۹۸۸ برابر با اول اکتبر و در سال ۲۰۰۹ به ۲۰ اگوست رسید.  طی دهه اول، سرعت این روند کاهشی منابع طبیعی به نسبت میزان مصرف سرعت کمتری داشت. در حالی که روند ادامه ریتم فعلی ما را در سال ۲۰۳۰ با شرایطی مواجه می کند که به دو سیاره برای تامین نیازهای بشر احتیاج خواهیم داشت. بدلیل رشد جمعیت جهان، که با توجه به شیوه زندگی و استفاده بیشتر از منابع و همچنین رشد استفاده از سوختهای فسیلی خواهد بود.

 

روز عبور از زمین
چه تعداد سیاره زمین مورد نیاز بود اگر ساکنان کره زمین مثل کشورهای فوق زندگی می کردند.

 

همه انسانها به یک اندازه مسئول نیستند. با شیوه زندگی در استرالیا یا آمریکا، به بیش از ۵ سیاره برای زندگی نیاز دارند، د فرانسه به ۳ سیاره، در چین به ۲٫۱ سیاره و در هند حتی با شیوه زندگی مبتنی بر صرفه جویی به ۰٫۶سیاره نیاز دارند. از لحاظ منابع ملی، ژاپن نیاز به هفت برابر کشور خود برای تامین نیازهای مصرف خود دارد، ایتالیا و انگلستان به چهار برابر. در کل، نیاز اکولوژیکی کشورهای توسعه یافته پنج  برابر کشورهای فقیر است.

متیس وکرنیجل، رییس شبکه ردپای بشر هشدار میدهد که  سیاره محدود است و پاسخگوی نیازهای انسانی نیست. به اعتقاد وی زندگی براساس معیارهای تکنولوژیکی بشر در این سیاره امکان پذیر است، از لحاظ مالی مفید بوده و تنها شانس ما برای آینده ای موفق این است که ما از حالا موفق به عقب نشینی جهانی برای روز عبور زمین در هر سال معادل سالانه ۴٫۵ روز شویم ( یعنی تاریخ روز عبور زمین در هر سال ۴٫۵ روز دیرتر اتفاق بیفتد)،  در سال ۲۰۳۰ به تعادل می رسیم.

 

روز عبور از زمین
هر کشوری به چه تعداد منابع تولیدی هم سطح کشور خود برای تولید منابع طبیعی برای رفع نیازهای مصرفی خود احتیاج دارد.

 

شاخص های ناتمام اما مفید

مطالعات متعدد علمی نشان میدهد که شاخص های مورد استفاده در این برآورد میزان مصرف بشر به نسبت میزان تولید منابع طبیعی گاهی اوقات ناقص است. این اطلاعات ناقص می تواند به محاسبه تخریب تنوع زیستی و خاک و مصرف بیش از حد آب نه بطور مستقیم باشد.

به عقیده دومینیک بورک، فیلسوف و مدرس دانشگاه لوزان، این ردپای ارائه شده یک ابزار آموزشی و هشدار است که نشان میدهد ما در حال مصرف بیش از سهم خود از سیاره زمین هستیم و این امر می تواند مردم را به سمت تغییر هدایت کند. به گفته بوتواد، یکی از نویسندگان گزارش ردپای اکولوژیک و مشاور طرح، با وجود اینکه ابزارها ناقص هستند، ولی با اصل مطالعات مرتبط بوده و تمایل به حداقل رساندن را در واقعیت ممکن است ایجاد کند. این تخمین ها از ردپای کربن، آب  و نیتروژن و یا تنوع زیستی، می تواند باعث سرزنش مصرف کننده نهایی شود.

چگونه میتوان این روند را معکوس کرد؟ بطور خلاصه اول، با محدود کردن تولید گازهای گلخانه ای، که به تنهایی ۶۰% از ردپای اکولوژیک جهانی را برعهده دارند. بنابراین برای کاهش روند گرمایش جهانی و حفظ افزایش درجه حرارت زمین تا پایان قرن حاضر به زیر ۲ درجه سانتیگراد، در کنفرانس پاریس ، کشورها متعهد شدند تا مصرف سوخت هاب فسیلی خود را تا سال ۲۰۵۰ کاهش دهند. این روند کاهش را میتوان با کاهش تولید انرژی برق از سوخت های فسیلی امکان پذیر ساخت.

دیگر عامل محدود کردن در ردپای مواد غذایی است. این امر برای جلوگیری از قطع درختان، کاهش مصرف محصولات دامی، انتخاب روش های تولید پایدار ، بومی سازی کشاورزی و غیره می تواند تحقق یابد.

نشانه های دلگرم کننده

شبکه ردپای جهانی نشانه های دلگرم کننده ای را نیز در گزارش اخیر خود ذکر می کند. بطور مثال، سرانه ردپای اکولوژیک در ایالات متحده حدود ۲۰% بین سالهای ۲۰۰۵ (سالی که بیشترین حد را داشت) تا سال ۲۰۱۳ (آخرین داده های قابل دسترسی) در انتشار کربن با وجود بهبود شرایط اقتصادی، کاهش یافته است.

بطور مشابه چین، کشوری که بیشترین ردپای اکولوژیک را دارد، با افزایش انبوه نیروگاه های جدید انرژی های تجدید پذیر، میزان مصرف ذغال سنگ داخلی را کاهش داده است. در فرانسه افزایش مزارع کشت ارگانیک (۱۷% در سال ۲۰۱۶ افزایش داشته) و محصولات ارگانیک برای خانوارها در یک سال ۲۲% افزایش یافته که اینها همه نشانه های خوبی است.

البته باید خاطر نشان ساخت که خطر  بدلیل افزایش ردپای اکولوژیک در کشورهای در حال توسعه دیده میشود، که این سرعت افزایش ردپای اکولوژیک با کاهش فشار در کشورهای توسعه یافته یکسان نیست. در واقع ما باید برای ادامه زندگی در این سیاره به تعادل در برداشت منابع و اجازه تولید به طبیعت برسیم.

 

ترجمه: شهره صدری خانلو

منبع: لوموند

http://www.lemonde.fr/planete/article/2017/08/01/a-compter-du-2-aout-l-humanite-vit-a-credit_5167232_3244.html

 

پیام بگذارید