شماره سوم فصلنامه صنوبر

کم آزاری و حفظ محیط‌زیست | نصرالله پورجوادی
• عجیب‌تر از نکشتن و آزار نرساندن به جانوران موذی، آزار نرساندن به هر چیزی است که نوعی حیات در او بوده است، یعنی گل و گیاه و درخت. این کم‌آزاران حتی گیاهان زنده را برای خوردن از زمین نمی‌کندند و صبر می‌کردند تا آن‌ها خودشان به نحوی از زمین و ریشه جدا شوند.
• ما نبودیم که به موجودات زنده جان دادیم و لذا حق نداریم جان آن‌ها را بیهوده بگیریم. ما حق نداریم طبیعت را نابود کنیم.
• کم‌آزارانی که هم‌چون ابوعبدالله مغربی پنج خطا درکَندن یک برگ یا شاخه از زمین می‌دیدند در پیش از اسلام هم در ایران وجود داشتند. زردشتیان عموماً مردمان بی‌آزار بودند. مانویان هم آزار موجودات زنده را گناه می‌دانستند.

نمونه‌هایی از فرازهای زندگی فیروز
• این بخش شامل خاطرات، بیان و نمونه‌هایی از فرازهای زندگی فیروز به قلم خودش می‌باشد تا روایتی دست اول برای دوست‌دارانش داشته باشیم.
جناب اسکندر فیروز | اسماعیل کهرم
• در این بخش قسمتی از خاطرات اسماعیل کهرم، بوم شناس و فعال محیط‌زیست با جناب اسکندر فیروز به نگارش درآمده است.
تقدیم به اسکندر فیروز | محمد درویش
• در این بخش محمد درویش کنشگر محیط‌زیست به برخی از فعالیت‌ها و اقدامات با ارزش و بزرگ صورت گرفته توسط جناب اسکندر فیروز اشاره می‌کند.
پدر معنوی من | پورنگ پورحسینی
• در این بخش پورنگ پورحسینی فعال اکوتوریسم به خصوصیات جناب اسکندر فیروز و نحوه پیگیری ایشان جهت بنیان‌گذاری سازمان حفاظت محیط زیست اشاره می‌کند.

نظام حفاظت پایدار در گرو قرق‌های بومی | فاطمه باباخانی
• جامعه بومی و محلی تجربۀ هزاران سال حفاظت از طبیعت را دارند و در نظر نگرفتن این گروه یک رویکرد منسوخ شده در ادبیات کنونی حفاظت است.
• حفاظت تنها زمانی به پایداری می‌رسد که جامعه بومی و محلی در آن درگیر باشند و جایگاه آن‌ها در قالب قرق‌های بومی به رسمیت شناخته شود.

گفتگو با مهندس ضیایی | مانیا شفاهی
• یادها و خاطرهای اسکندر فیروز در گفتگو با استاد هوشنگ ضیایی.

موقعیت زن در تغییرات آب و هوایی | شهلا فروزانفر
• بهره‌برداری اصولی‌ از منابع آب نیازمند مدیریت مشترک و سازگار با محیط زیست است؛ امّا متأسفانه جنبۀ مطالعات زیست‌محیطی اغلب در طرح‌های آب فراموش شده‌اند. خشک شدن دریاچه‌ها و تالاب‌ها در کشور ما نتیجۀ همین موضوع است.
• هر بار شیر آب را باز می‌کنید اگر مصرف نشود به فاضلاب تبدیل می‌شود. هر بار درختی خشک می‌شود شدت تبخیر افزایش می‌یابد. این به معنای از دست رفتن منابع آب است.

کوهستان زاگرس مرکزی، چالش ها و امید ها | شهره صدری خانلو
• هدف اصلی این برنامه مدیریت توسعۀ پایدار منطقه از راه جریان‌سازی حفاظت از تنوع زیستی در بهره‌برداری پایدار از منابع زراعی، جنگلی، مرتعی، گردشگری و آب‌های سطحی و زیرزمینی در کنار تلفیق حفاظت تنوع زیستی در برنامه‌های توسعه اقتصادی و اجتماعی است.
• فراموش نکنیم که زاگرس زیست‌گاه شیر ایرانی، بلوط ایرانی، سمندر لرستانی، قوچ لارستان، گوزن زرد ایرانی و نزدیک به ۲۰۰ گونۀ گیاهی و جانوری با اهمیت ملی و بین‌المللی است.

تغییر اقلیم، تغییر جنگل | صبا گچ‌پز
• در یک قرن گذشته درجۀ حرارت سطح کرۀ زمین تقریباً ۴/۱ درجۀ فارنهایت ) ۰۸/۰درجۀ سانتی‌گراد( افزایش یافته است.
• دانشمندان به منظور پیش‌بینی اثرات تغییر اقلیم روی ترکیب جنگل از رهیافت climatic envelope استفاده می‌کنند که یک پروسۀ سه مرحله‌ایست.

طبیعت در شاهنامه فردوسی | نسیم کریمی
• در این بخش تجربه‌ای را عرضه کرده‌ایم که رابطه طبیعت و ادبیات را بسیار زیبا، با نظم و دقتی زیبا توصیف کرده است.

آیین نکوداشت شصت سال حفاظت از پارک ملی گلستان
• در این بخش گزارشی از برنامه‌های اجرا شده در جشن آیین نکوداشت شصت سالگی حفاظت از پارک ملی گلستان ارائه شده است.

تِمی، بهشت پنهان سرزمین لُر |بهزاد ترکاشوند
• بهزاد ترکاشوند طبیعت‌گرد و فعال محیط‌زیست به توصیف زیبایی‌ها و طبیعت بی‌نظیر تالاب تِمی پرداخته و سدی که ساخته شدنش در این منطقه می‌تواند همه آن زیبایی‌ها را نابود کند.

احیاء صنایع بومی، راهی برای نجات جنگل‌های بلوط | فرزانه بزرگ نیا، پونه رئیس دانا
• در این گزارش می‌توانید اقدامات انجام شده در طرح حفاظت از تنوع زیستی و گونه‌های گیاهی در منطقه زاگرس مرکزی را مطالعه فرمایید.

دفاع از یوز دفاع از محیط زیست | حمید حیدری
• تأسف برانگیز است که در کشور ما بعد از نزدیک به نیم قرن حفاظت از طبیعت، هنوز محیط‌زیست امری فانتزی تلقی شده و بسیاری از تصمیم گیرندگان در سؤال اولیه جرا باید حفاظت کنیم، درگیرند.
• اگر از تجربه‌های گذشته درس گرفته باشیم باید بدانیم که راه درست، درک و تعامل با طبیعت است.

افول ساختار حفاظت از محیط‌زیست در نیم‌قرن گذشته | بهار سلاحورزی
• به باور درویش بهترین گزینه برای بهبود عملکرد این دو سازمان جدا کردن سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری از وزارت جهادکشاورزی و ادغام آن با سازمان‌هایی که ماهیت مشابه دارند.
• قرار است با حکم وزیر جهاد کشاورزی اراضی شیب‌دار با ارزش مرتعی و با توان اکولوژیک بسیار بالا که نقش عمده‌ای در جلوگیری از فرسایش و سیل دارند، باغ شوند و بخش‌هایی از دیگر عرصه‌ها مزارع کشت گیاهان دارویی!

آوای دشتیاران | حمید زارعی
• مؤسسه آوای دشتیاران مؤسسه غیردولتی است که با توجه به نبود مرکز تخصصی آموزش محیط‌زیست، طبیعت‌گردی و حیات‌وحش در سال ۱۳۹۱ در اصفهان تأسیس شد و فعالیت‌های اصلی مؤسسه در حوزه محیط‌زیست، آموزش جوامع محلی، آموزش راهنمایان طبیعت‌گردی، فرهنگ‌سازی در عرصه گردشگری بر مبنای طبیعت و توسعۀ پایدار تعریف شده است.

امیرخان آهنی اسطوره حفاظت خارتوران | مانیا شفاهی
• در ۳۲ سالی که من در منطقه بودم، درگیری که منجر به تیراندازی شود از طرف شکارچی و مأمور نبود.
• نبود مدیریت و خشکسالی باعث شد منطقه ویژگی‌های خود را از دست بدهد.

بوم شناسی علم عصیانگر | صبا گچ‌پا
• کتاب (بوم‌شناسی علم عصیان‌گر( مجموعه‌ای شامل ۱۸ مقالۀ کلاسیک در حیطۀ علم اکولوژی می‌باشد که برای اولین بار در ایران در سال ۱۳۸۱ توسط نشر چشمه به بازار کتاب عرضه شد.
• به لحاظ سادگی در درک مفاهیم و ملموس بودن مقالات منتخب در این کتاب احتمالاً موضوعات مطرح شده همچون اهمیت منابع، اخلاق زیست‌محیطی، بوم‌شناختی در معماری و یا به تعبیری دیگر طراحی هم‌سو با طبیعت، بسیار به مذاق خوانندگان خوش خواهد آمد.
• یکی از بهترین مقالات منتخب در این کتاب مقالۀ (تراژدی منابع عام) می‌باشد.